مرکز بهداشت شمال

با شروع فصل سرما و افزایش استفاده از وسایل گرمایشی، مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن یکی از مخاطرات جدی سلامت عمومی محسوب می‌شود. بر اساس آمارهای پزشکی قانونی، در سال ۱۴۰۲ تعداد ۷۹۴ نفر، در سال ۱۴۰۳ تعداد ۸۵۷ نفر و در پنج‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴ تعداد ۲۴۸ نفر جان خود را بر اثر مسمومیت با این گاز از دست داده‌اند. این ارقام نشان‌دهنده اهمیت بالای رعایت نکات ایمنی و پیشگیری است.

علل اصلی این مسمومیت‌ها شامل استفاده از وسایل گرمایشی غیراستاندارد، نصب نادرست تجهیزات و انسداد دودکش‌هاست. همچنین روشن گذاشتن پیک‌نیک، بخاری یا زغال در فضای بسته و تهویه ناکافی از دیگر عوامل خطر محسوب می‌شود.

گاز مونوکسیدکربن بی‌رنگ، بی‌بو و بی‌طعم است و علائم اولیه مسمومیت شامل سردرد، سرگیجه، تهوع، ضعف و خواب‌آلودگی است. در مراحل پیشرفته، مسمومیت می‌تواند به کاهش سطح هوشیاری و ایست قلبی منجر شود.

اقدامات پیشگیرانه شامل استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد، بررسی دوره‌ای دودکش‌ها، رعایت تهویه مناسب و نصب سنسور هشداردهنده مونوکسیدکربن در منازل است. در صورت بروز علائم مشکوک، انتقال سریع فرد به هوای تازه و تماس فوری با اورژانس می‌تواند از بروز عوارض شدید یا مرگ جلوگیری کند.

مراکز خدمات جامع سلامت و پایگاههای بهداشتی نقش مهمی در پیشگیری از این مسمومیت ها دارند وبا ارائه آموزش های همگانی، اطلاع رسانی به خانواده ها و ارتقای آگاهی جامعه، می‌توانند به کاهش چشمگیر موارد مسمومیت کمک کنند . پیشگیری از این نوع مسمومیت تنها از طریق خودمراقبتی و ارتقای آگاهی افراد جامعه امکان‌پذیر است و رعایت نکات ایمنی در زندگی روزمره می‌تواند جان بسیاری از افراد را نجات دهد.